Notice: Constant automattic\jetpack\extensions\social_previews\FEATURE_NAME already defined in /home/kokdemir/blog.kokdemir.info/wp-content/plugins/jetpack/extensions/blocks/social-previews/social-previews.php on line 14
Deprecated: Hook custom_css_loaded is deprecated since version jetpack-13.5! Use WordPress Custom CSS instead. Jetpack no longer supports Custom CSS. Read the WordPress.org documentation to learn how to apply custom styles to your site: https://wordpress.org/documentation/article/styles-overview/#applying-custom-css in /home/kokdemir/blog.kokdemir.info/wp-includes/functions.php on line 6085
Deprecated: Function Jetpack_Plan::supports is deprecated since version 12.3! Use Automattic\Jetpack\Current_Plan::supports instead. in /home/kokdemir/blog.kokdemir.info/wp-includes/functions.php on line 6085 varoluş – Sahne Arkası – blog.kokdemir.info
Derin analizlere girmeden önce sanırım şunu belirtmekte fayda var: Recep İvedik, ilk filminden sonuncusuna kadar ciddi bir gişe başarısı göstermiş, bütün eleştirilere rağmen seri olarak varlığını devam ettirmiş bir üründür. Bu nedenle ne filmi, ne yönetmeni, ne oynayanları eleştirmenin ya da kötülemenin herhangi bir anlamı olmadığını düşünenlerdenim. Hatta bu kadar “kötü” bir film, bu kadar büyük bir ticari başarı kazanmışsa, samimiyetle tebrik edilmelidir.
Recep İvedik filminin bu kadar beğenilmesinin nedeni, son olarak yaşanabilir gibi görünen 7 gezegenin bulunmasıyla zirveye ulaşan bilimsel gelişmelerdir. Mutlaka bir şeye kızacaksak ya da daha açık bir ifadeyle kim gidiyor bu filmlere sorusuna yanıt arayacaksak son 50 yılın bilimsel gelişme hızını dikkate almamız gerekmektedir.
Sıradan, normal, ortalama eğitime sahip bir insanın artık dünyayı ve dünyadaki gelişmeleri takip etme şansı kalmadı. Her şey, zaman da buna dahil, daha hızlı akıyor ve değişiyor. Bu korkunç değişime ve hıza ayak uydurmak her geçen gün daha zor oluyor. Belki eskiden sadece 4 mevsimin hangi ayları kapsadığını bilmek yeterliydi ama zaten ilk şokumuz da bununla ilgili olmadı mı? Yılbaşı gecesi Avustralya ve Yeni Zelanda’nın yeni yıla nasıl girdiğini gösteren TRT bizi şoka uğratmamış mıydı? Bizim soğuktan dişlerimiz birbirine vururken aynı anda başkalarının plajlarda olmasına şaşırmadık mı? Dünya’nın sadece büyük değil aynı zamanda farklı olduğunu ilk öğrendiğimizde, bunun arkasının geleceğini de tahmin etmeliydik.
Artık sadece dünya büyük ve farklı değil, insanlar da farklı. Birbirimizden uzaklaşıyoruz ve artık dünyalarımız ayrılıyor. Sadece bilim değil sanat da aklımızın sınırlarını zorlamaya başladı, takip edil(e)mez bir hâl aldı. Bununla başetmenin tek yolu var, mümkün olan her şeyi insanlaştırmak. Recep İvedik bir insanlaştırma projesidir. Bu insanlaştırma sayesinde onu izleyenler tekrar gerçeğe (tabii ki onun gerçekliğine) dokunabiliyorlar. Aktarılan her şey normal hızda, anlaşılır ve anlamlı. Sınırlarımızı zorlayacak hemen hemen hiçbir şey yok. Üzerine çok düşünmek, yorulmak, anlamaya çalışmak, anlamayınca hayal kırıklığı ve çaresizlik yaşamak yok; basit, yalın sahneler arka arkaya bize sunulduğunda artık tekrar eski rahatlığımıza kavuşuyoruz. Yüzlerce ışık yılının ne demek olduğunu anlamak zorunda değiliz, o insana ait değil ki… Bizim ulaşamayacağımız bir gerçek nasıl insana ait olabilir ki zaten?
Evrenin, güneşin, dünyanın, ayın, bitkilerin ve diğer hayvanların insanlar için varolduğunu düşünmek çok büyük bir kibirdir. Bazen – çok sık olmasa da – bu kibrimizden uzaklaştığımızda varoluş sancısı ile başbaşa kalıyoruz. Kim olduğumuz, daha doğrusu ne olduğumuz sorusu zihnimizin görünmez duvarlarına çarpa çarpa yıpratıyor bizi. Bu kaygıdan, korkudan, dehşetten kurtulmanın yolu yaşadığımız dünyayı mümkün olduğunca yoğun bir şekilde insanlaştırmaktır. İnsanlaştırma bir kaçış felsefesidir. Her şeyden yorulduğumuzda, varoluşumuzun anlamını sorgulamaya başladığımızda, tam da gereken yerde ve zamanda Recep İvedik, bize tam da burada, şimdi ve burada, yardıma koşar. O, insanlaştırma felsefesinin, süper kahramanıdır. O her şeyi yeniden insan dünyasına çeker. Bu nedenle seyredilir, seyredilecektir. Kuantum fiziği insana ait değildir; Recep İvedik’in gaz çıkarması ise insansı gerçekliğin ta kendisidir… ve her şeye rağmen bizi mutlu kılar.
Prof. Dr. Doğan Kökdemir Başkent Üniversitesi, Psikoloji Bölümü
Ankara
… Biz de Poe gibi, ızdırabımızla alay etmeyi başardığımızda insan olmaya bir adım daha yaklaşacağız… Şu sokakları dolduran kalabalıkların kaç tanesi, Poe gibi sadece insan olmanın kederini hissedebilir?… sadece hayatın manasından söz ediyorum. Niye yaşıyoruz? Amacımız ne? Varolma meselesi yani, ruhumuzdaki o kadim sızı…
Ahmet Ümit’in Elveda Güzel Vatanım romanı ile ilgili olarak belki de en sonra söylemem gerekeni en başta söyleyeyim: Bu roman, şimdiye kadar Ahmet Ümit imzası taşıyan romanlar arasında bir başyapıt. Bu romanı okumam yaklaşık 20 günümü aldı. Bu, benim için çok uzun bir süre. Genel olarak çok hızlı okuyan birisi olarak, belki de ilk defa roman hemen bitmesin ve okurken de bir şeyler kaçırmayayım diye kelimeleri tane tane okumaya gayret ettim. Başkomser Nevzat karakterine alıştığımız, polisiye kurgusunu ve anlatış tarzını severek takip ettiğimiz Ahmet Ümit, Elveda Güzel Vatanım‘da sınırları zorluyor. Tahminen pek çok kitap yorumu sayfasında bu roman, İttihat ve Terakki üzerine yazılmış bir tarihi roman olarak aktarılacaktır. Sanırım ben biraz farklı okudum. İttihat ve Terakki hakkında çok bilgi içerdiği ve yakın tarihimizle ilgili merak uyandırdığını yadsıyacak değilim ama bu roman benim için iki içiçe geçmiş konuyu işliyor: Bunlardan ilgili varoluş sorunu ikincisi ise aşk.
Kitabın ana karakteri Şehsuvar Sami Bey ve onun aktardığı diğer kuvvetli karakter Ester arasındaki ilişki, kahramanların kendileriyle ve diğeleriyle yaptıkları hesaplaşma ve sorgulama gerçekten çok iyi kurgulanmış. Bu ilişki Meşrutiyet Döneminde de geçebilirdi, Ortaçağda da ya da uzak bir gelecekte de… tadının çok değişeceğini sanmıyorum. Ancak bunu yazarken şöyle bir haksızlık yapmaktan da çekiniyorum: Elveda Güzel Vatanım, üzerinde iyi çalışılmış, dikkatlice ve özenlice aktarılmış bir tarihi roman özelliği taşıyor. Hatta bu konuda o kadar iyi ki, o dönemi anlatan tarih kitaplarını okumak için sizde derin bir istek uyandırıyor. Bir romanın, daha fazla okuma için teşvik etmesi çok büyük bir başarıdır; okuyucuyu kavradığına işarettir.
Cumhuriyetin ilk yıllarına kadar uzanan romanın neredeyse mistik bir havası var. Baş anlatıcı Şehsuvar Sami Bey’le zamanlar arası bir ittifak kurup, olan biteni birlikte anlamaya çalışırken, Enver Paşa’dan Mustafa Kemal’e kadar tarihin önemli karakterlerini gözümüzün önünde hala yaşayan insanlar olarak kendi işlerine devam ediyorlar. Sanki onlar tarihte kalmadı da, biz geçici olarak onları ziyaret ettik gibi hissediyoruz. Roman, bu nedenle çok etkileyici.
Tabii şunu da söylemeden geçmemek lazım; her ne kadar “tarihi” bir hikaye anlatılıyor olsa da, bu hikayenin 21. yüzyıl Türkiye’sine benzerliği de şaşırtıcı. Özellikle devlet – iktidar, devlet – halk, iktidar – diğer iktidar ilişkileri açısından bu benzerlikler tartışılmaya, üzerinde konuşulmaya değer.
Anneler çocukların şekillenmesinde hep asıl sanatçı olarak algılanır ama babaların o son dokunuşlarından çok az kişi bahseder nedense. Halbuki o dokunuşlar bizi ahlaklı ya da ahlaksız, iyi ya da kötü, merhametli ya da zalim, dürüst ya da düzenbaz yapabilecek kadar kuvvetlidir. O dokunuşların ne olduğunu neye yol açtığı çok zaman geçtikten sonra anlarız. Sadece birkaç dokunuştan sorumlu oldukları için babalar, çocuklarını sandıklarından daha fazla etkilerler. Çünkü o son birkaç dokunuş son resme adını verecektir.
Babam 10 Ağustos 1940 – 20 Ocak 2014 yılları arasında yaşadı. Ölümünden önce çok uzun süre hastanede kaldı. Son zamanlarında bilincini iyice kaybetmiş olmasına katlanmak, belli ki gözünün önüne gelen hayallerle konuşmaya çalışması seyretmek, ona bir türlü ulaşamamak, sesimi duyuramamak ama en kötüsü gözlerinin içine bakamamak zordu, yıpratıcıydı. Öldüğü günü bir eğitim seminerindeydim, yaptığım en iyi işi yapıyordum, hayattaki diğer her şeyden uzaklaştığım için rahattım, farklı bir dünyada mola veriyordum. Eğitime ara verip, beni arayan var mı diye sessize aldığım telefonuma baktığımda farklı kişilerden onlarca cevapsız arama geldiğini görünce şüphelenmiştim ama hele bir de gönderilen bir mesajda “önce beni ara” yazdığını okuyunca ne olduğunu anlamak çok zor olmadı zaten. O’nu aradım ve öğrendim. 20 Ocak 2014 günüydü bu, Ocak’a inat sıcak bir günde asla başıma gelmeyecek sandığım bir kayıpla oracıkta kalakaldım. Bir adam, babası öldüğünde yalnız kalır. Koca dünyada, belirsizliklerle dolu yaşamda, ıssız kalır. Ayaklarınızın altından bütün zeminin kaydığını hissedersiniz. Yaşadığınız şeyin adı üzüntü değildir korkudur. Hayatınızda belki de ilk kez deli gibi korkarsınız. Neye korktuğunu bilmeden korkmanın kendisi zaten çok korkunçtur. Yalnızlık çığlık çığlığa üzerinize koşar, ne orada durabilirsiniz ne de kaçıp uzaklaşabilirsiniz. Bir adam, babası öldüğünde, ölür. Hayata devam eden, yeni birisidir artık; iyi ya da kötü ama yeni.
Sina Kökdemir bir Cumhuriyet Savcısıydı. Türkiye’de belki de sayısız örnekleri olan, iki çocuğunu olabilecek en iyi şekilde yetiştirmek için çalışan, çabalayan, kaygılanan tipik bir babaydı. Dünyanın en iyi babası mıydı? Bilmiyorum. Herkesin babası öyledir, bu yüzden öyle bir tanımlama bana oldum olası saçma gelmiştir çünkü şunu da biliyorum ki hataları olan normal bir insandı. Ne doğa üstü güçleri vardı ne de bir derviş sabrı. Her baba gibi zaman zaman kızan, sinirlenen, seven, özleyen, özleten, uyuyan, uyanan, esneyen, gazete okuyan, yürüyüş yapan, rakı içen, sigara içen, televizyon seyreden, gülen normal bir babaydı. Öldüğünde oturduğu ev kiraydı, kendisine ait arabası yoktu, bankada birikmiş parası ya da hanları hamamları yoktu. Tek varlığı kendisiydi ve kendisini adadığı ailesi. Bir babanın en gerçek serveti bu değil midir zaten?
Benim hatırladığım ilk büyük hediye bir ansiklopedi setidir. İlkokul 2. sınıftaydım eğer yanlış hatırlamıyorsam, yer Kulp (Diyarbakır). Okuldan eve geldiğimde masanın üzerinde bana Ağrı dağı kadar büyük görünen bir ansiklopedi setini gördüğümde yaşadığım sevinci hayatımın diğer hiçbir yerinde yaşadığımı sanmıyorum. Kim bilir kaç hafta uğraşmıştı babam o ansiklopedileri doğru düzgün yolu bile olmayan Kulp’a getirtebilmek için. Halbuki ben sadece “Etoburlar” isimli cilt ile yetinebilirdim ama “Böcekler”, “İnsan”, “Bitkiler”, “Uzay”, … gibi isimleri olan farklı ciltleri gördüğümde bir müddet nefessiz kaldığımı hatırlıyorum. Rüya gibiydi her şey. Ne kadar çok şey okuyacaktım! Bu nasıl bir mucizeydi böyle! Bunların hepsi benim miydi?! Gerçekten benim miydi?
8 yaşındaki ben, o zamanlar bu yazıyı yazmak zorunda kalacağımı, babamın birgün öleceğini nereden bilebilirdim ki? O an için tek gerçek ansiklopedilerdi ve babalar zaten ölmezdi ki.
8 yaşındaki ben, tam da o gün bana verilen o ansiklopedileri okurken karar vermiştim bilimle uğraşacağıma. Sadece hangisini seçeceğime karar veremiyordum. Hayvanlar dünyası bana çok ilginç geliyordu, hele ya uzay ve evren. O ne gizemli bir şeydi öyle. Mutlaka o tür şeyler yapmalıydım. Bir yandan da gözüm insanda ve o beyin dedikleri tuhaf organın sırlarındaydı. Yapacak çok işim vardı, hem de çok. Hemen okumaya başlamalıydım.
8 yaşında, hayatımdaki o ufak fırça darbesiydi işte yaşadığım. Şimdi anlıyorum neye yol açtığını; yaklaşık 35 yıl sonra anlıyorum ne işe yaradığını o darbenin.
Bizim aileyle birlikte aynı yemek masasını paylaşan çok arkadaşım oldu. Hepsi bilir ki, yemekli misafir bizim için özeldir. Masa donatılır, sadece misafirlere yetecek kadar değil tüm Ankara’yı doyuracak kadar yemek yapılır. Hangi yemeği yapsak kaygısından uzak olmak için de olası her şey yapılır. Çoğu zaman sofrada aynı anda balık da olur, kırmızı et de, beyaz et de. Olur da bunlardan birisinin yemeyen misafir varsa aç kalmasın diye bütün seçenekler sunulur. Önce bir duble rakı, beyaz peynir ve babamın yaptığı ilginç turşulardan (erik, üzüm, kayısı, …) birisi yenir sonra sofraya geçilir. Sofrada yine bize konuk olan herkes bilir ki, babam hiçbir şey yemez. Bekler. Önce herkesin doymasını bekler, ısrarlara “yok şimdi canım istemiyor yahu, zorlamayın” der. Diğer herkes afiyetle yemeklerden alır, sonra bir daha alır ve artık son bölüme gelindiğinde babamın sesi duyulur “iyi hadi, oradan bir parça barbunya pilaki de bana verin”. Annem hevesle tabağa barbunya koyar bir kaşık sonra sorar “Sina, bir parça da et vereyim mi? Bak lokum gibi olmuş”. “Yav iyi tamam biraz da ondan ver ama abartma, öldüreceksin insanları yemekten” diye devap verir babam. En son salata da mutlaka ayrı bir tabağa konulur ve babam da sonunda yemeğini yer.
Sofrada koca bir orduya yetecek kadar yemek olmasına rağmen önce sofradaki diğer insanların doymasını bekleyen adama “baba” denir. Bu garip bir eylemdir. Bir yandan baktığınızda çok anlamlı görünmez ama dünya görüşü olarak ele aldığınızda çok önemli bir ahlaki mesaj taşır. Başınız sıkıştığında, çözemediğiniz problemleriniz olduğunda, hayat üzerinize duvarlar örmeye başladığında, yalnız kaldığınızda, mutsuz olduğunuzda size kimin yanına gideceğiniz konusunda net bilgi verir. Çocukları doymadan yemek yemeyi reddeden bir adama hayatınızın sonuna kadar güvenebilirsiniz. Bu kadar basit ve bu kadar nettir bu.
Ergenliğimde, yeni öğrendiğim beylik cümleleri bir gün babama satarken şöyle bir laf ettim ona “… tamam ben de hata yapıyor olabilirim, öyle durumlarda bana karşı çıkabilirsin, bu iyi bir şeydir, doğrusu budur…” gibi saçmaladım. Babam o ana kadar sabırla dinliyordu beni, sonra derin bir “Offff” çekti. “Yahu oğlum sen ne saçmalıyorsun abuk subuk. Ben babayım. Sen adam öldürsen ben senin yanında olmak zorundayım. Ne hatasından ne doğrusundan bahsediyorsun. Hadi git ukalalık edip benim canım sıkma.”
Çocuklarından sonra yemek yiyen bir adama ahlak dersi verilemeyeceğini o zaman öğrendim. İşte bu da belki yüzlerce fırça darbesinden birisi oldu benim için.
Bu bahsettiğim adam, benim babam, hastanede yataktan kendi kendine kalkamadığı, tuvalete giderken çocuklarının yardımına ihtiyaç duyacağını bildiği ve bizlere öyle görünmek istemediği için sırf tuvalet ihtiyacı olmasın diye yemek yemedi, su içmedi. Zorla, serumla beslenmesini sağladılar.
Çocuklarından sonra yemek yiyen bu adam, çocuklarına yük olmamak için daha erken ölmeyi göze aldı. Bu da onun tuvaldeki son fırça izi oldu.
Babamın dinlemekten en keyif aldığı parçalardan birisi.
Kim olduğumuzun, nerede yaşadığımızın, neye inanıp inamadığımızın, yaşımızın, cinsiyetimizin, mesleğimizin, hangi yemeği sevdiğimizin, günde kaç saat uyuduğumuzun, saç rengimizin, hangi müziği dinlediğimizin önemi yok.
Biz bu ülkede kocaman bir yalnızlığız.
Birileri var hayatımızın içinde izinsiz bizden. Omuz üstü melekleri gibi (ama belli ki kötü niyetli olanlardan), her dakika fısıldıyor bize ne yapmamız gerektiğini. Evet birileri, yani bir takım insanlar, yani bizim gibi canlı varlıklar, bizim gibi fiziksel özellikleri olan, “süperinsan” olmayan normal, sıradan, alalade insanlar bize fısıldıyor “şunu yap, bunu yapma” diye.
O kadar yalnızız ki “hayır” diyemiyoruz.
O kadar yalnızız ki “ama ben…” diye mırıldanamıyoruz bile.
Bir tek, bir tane, sadece bir (sayıyla 1) yaşamımız var.
Kısa, çok kısa, kısacık.
Yeni “can” kazanacak puanlarımızın olmadığı tek bir yaşamımız var.
Ama o kadar yalnızız ki, onun kontrolünü bile vermişiz o birilerine.
“Sen kimsin?” bile diyemiyoruz.
Asıl söylememiz gereken “Ulan sen kimsin?” iken.
Biz yalnızız bu ülkede.
Biz bu ülkede kocaman bir yalnızlığız.
Çevremizde simsiyah bir cehalet, bok rengi bir kalitesizlik, kan kırmızısı bir şiddet varken bile “aman bize elitist” demesinler diye midir nedir bilinmez gıkımız bile çıkmıyor, canımızı çürük dişli vampiler gibi emmeye kalkan soytarılardan. Uzaktan bakıp “offf”lamaktan başka bir şey gelmiyor elimizden.
O kadar yalnızız ki bu ülkede.
Gidecek gücümüz bile yok.
Haklı olduğumuzu bile bile ölüp gideceğiz belki.
Haklı ama yalnız öleceğiz.
Bizimle birlikte yalnızlığı üzerimize örten bu ülke de ölecek ama kime ne bundan?
The New York Trilogy, benim okuduğum ilk Paul Auster kitabı. Polisiye romanların hep bir sonu olmasından şikayet edince, edebiyat konusundaki – doğal olarak – en güvendiğim isim sevgili Dr. Nil Korkut Naykı, bana bu kitabı önermişti. Açıkcası çok bilinen ve çok sevilen, gündemde olan yazarlara karşı hep olumsuz bir önyargım olmuştur. Bu nedenle biraz isteksiz de olsa kitabı aldım; hatta belki çabuk vazgeçerim diye Türkçe çevirisini değil orijinalini tercih ettim. Geldiğim yeri kısaca özetleyeyim: Şu anda Paul Auster’ın dğer kitapları okuma listemde yerini almış durumdalar.
The New York Trilogy, adından da anlaşılabileceği gibi 3 hikayeden oluşuyor. Gizem ve süprizlerin olduğu bu 3 hikayenin birbirine bağlı olduğunu söyleyelim. Aralardaki bağlantıların kurulması ise çok beklenmedik ve dahice. Bu anlamda bir meta-dedektif romanı olarak adlandırıldığını duydum ki, kavram tam olarak yerini bulmuş diyebilirim. Söz konusu bağlantıların nasıl kurulduğunu okuyucuya bırakalım ama yine de öyküler hakkında biraz bilgi verelim.
City of Glass (Cam Şehir)
İlk öyküde kendimizi garip bir dedektiflik öyküsü içinde bulunuyoruz. Çünkü dedektif rolünde olan kişi aslında bir yazar, Daniel Quinn ve tamamen bir yanlış (?) telefon araması sonucunda Paul Auster adındaki bir dedektifin yerini alıyor. Öykü ilerledikçe, sadece olayın gizemini merak etmiyorsunuz aynı zamanda Paul Auster (gerçek yazar) sizi, Paul Auster (öyküdeki kahraman) aracılığı ile tarihin, edebiyatın ve felsefenin içinde bir yolculuğa çıkarıyor. Cennet bahçesi (Garden of Eden) üzerine yapılan tartışmalar, ilahi dili bulmaya çalışan Psamtik, Frederic II ve James IV üzerine yazılanlar çok etkileyici. Bu tarihi insanların ortak amacı ilahi, gerçek, bir zamanlar cennette konuşulan dile ulaşmak. Ancak o şekilde yeniden insanlığın düştüğü yerden kalkarak cennete dönebileceğini savunuyorlar. Açıkcası bu bölümde aklıma Yeni Dünya Düzeni isimiyle anlatılan ve üzerine yüzlerce komplo teorisi kurulan fikirler gelmedi değil. Bu teorilere bireysel olarak çok uzak dururum ve kitapta bununla ilgili hiçbir net bilgi yok ama genel fikir (tek ve birleşik dünya, tek dil, tek yönetim…) sanki bu yeni dünya düzenine yönelik bir arayışmış gibi görünüyor. Sürekli Batı’ya giderek uygarlaşan dünyanın Amerika’nın keşfiyle yolculuğunu tamamladığına ve artık tek amacın bütünleşme ve o tek dile ulaşmak olduğu sıklıkla vurgulanıyor.
Bu bölümle ilgili olarak kendime çıkardığım çok not var ama okurken ister istemez güldüğüm ve basitliğinden (ve absürdlüğünden) çok etkilendiğim kısım kahramanımız Quinn’in içine girdiği Paul Auster rolü ile ilgili kendi kendine söylediği şu cümle oldu: “My name is Paul Auster. That is not my real name”. / “Adım Paul Auster. Bu benim gerçek adım değil.”
Öyküdeki ilginç tartışmalardan birisi de şeylere isim vermekle ilgili. Cennette her şeyin gerçek bir ismi olduğu ve bu isimle o şeyin tamamen tanımlanabildiği anlatılırken, günümüzde, dünyada bu isim bilgisinin tamamen kaybolduğundan bahsediliyor. Bu, bana biraz Ursula K. LeGuin’in kadim diller kavramını hatırlattı. O da her şeyin gerçek bir ismi olduğunu ve eğer o şekilde seslenirsek cevap verdiğini anlatıyordu. Anlatılmak istenilen aşağı yukarı şöyle bir durum: Elma adını verdiğimiz meyvadan bir ısırık aldığımızda ona hala elma demeyi sürdürüyoruz ama aslında onun artık farklı bir adı var… ve biz bu adı bilmiyoruz.
Öykünün Don Quixote ile de edebi bir bağlantısı var ama Don Quixote’u yeniden okumadan bu bağlantının gücünden bahsetmek şu an için olanaklı değil.
Ghosts
İkinci öyküde Mr. Blue, Mr. White, Mr. Black,… gibi renk-adamlarla karşılaşıyoruz. Öykü ilerledikçe bu kişilerin özellikleri ile City of Glass‘daki kişiler arasında paralellik kuvvetleniyor. İlk öyküde başlayan benlik üzerine söyleşi ikinci öyküde çok daha kuvvetli olarak devam ediyor. Ben kimim ya da daha genel olarak var olmak ne demektir gibi soruların kuvvetli sorulduğu bir öykü. Üçüncü öyküye uzanan bir köprü vazifesi görüyor.
The Locked Room
Üçüncü öyküyle beraber, kitabın ilk satırlarında başlayan gizem artarak bir finale doğru yaklaşıyor. Ancak buradaki finali klasik bir dedektiflik romanının finali gibi düşünmek hata olur. Finale yaklaştıkça, pek çok sorunun cevabına ulaşılsa da her bir cevapla ortaya çıkan yeni sorular neredeyse korkunç bir varoluş sorunu olarak karşımıza çıkıyor.
İkinci ve üçüncü öykü hakkında daha kısa yazdım çünkü onların okunmadan yorumlanması / duyulması haksızlık olur. Bütün bağlantıları okuyucu kendisi bulmalı.
The New York Trilogy, beklentilerimin çok üzerinde bir kitap olarak çıktı karşıma. Günümüz yazarlarının benlik, varoluş, varlık ve hiçlik gibi kavramları kullanma şekillerine alışık ve biraz da bundan sıkılan birisi olarak kitabı bitirdiğimde hissettiğim duygu kendim için okunacak yeni bir yazar bulmanın keyfi oldu. Paul Auster bir yazarın yapması gerekeni yapıyor; hikayesini okurken, okuma sürecinde keyif alıyorsunuz, sonucunun şu ya da bu olmasının hiç önemi yok. Bu açılardan ortalamanın çok çok üzerinde bir kitap, ortalamanın çok çok üzerinde bir yazar.